Opinions expressed by Entrepreneur contributors are their own.
You're reading Entrepreneur Georgia, an international franchise of Entrepreneur Media.
Microsoft-ის ისტორია ასე დაიწყო - 1975 წელს ბილ გეითსმა და პოლ ალენმა, ბავშვობის ორმა მეგობარმა სიეტლიდან, გადააკეთეს BASIC-ი, პოპულარული მთავარი კომპიუტერის პროგრამირების ენა, ადრეულ პერსონალურ კომპიუტერზე (PC), Altair-ზე გამოსაყენებლად.
ცოტა ხნის შემდეგ გეითსმა და ალენმა დააარსეს მაიკროსოფტი, სახელწოდება სიტყვებიდან მიკროკომპიუტერი (Microcomputer) და პროგრამული უზრუნველყოფა (Software) აიღეს. მომდევნო რამდენიმე წლის განმავლობაში მათ დახვეწეს BASIC-ი და განავითარეს სხვა პროგრამირების ენები.
1980 წელს, International Business Machines Corporation-მა (IBM) სთხოვა Microsoft-ს, გაეწია პროგრამული უზრუნველყოფა ან შეექმნა ოპერაციული სისტემა მისი პირველი პერსონალური კომპიუტერისთვის, IBM PC-სთვის. Microsoft-მა იყიდა ოპერაციული სისტემა სხვა კომპანიისგან, შეცვალა და დაარქვა MS-DOS (Microsoft Disk Operating System). სისტემა IBM PC-თან ერთად 1981 წელს გამოვიდა.
ამის შემდეგ, პერსონალური კომპიუტერების მწარმოებლების უმეტესობამ დაიწყო MS-DOS-ის ლიცენზირება, როგორც მათი ოპერაციული სისტემის. ამან Microsoft-ს დიდი შემოსავლები მოუტანა. ხოლო 1990-იანი წლების დასაწყისისთვის კომპანიას უკვე გაყიდული ჰქონდა პროგრამის 100 მილიონზე მეტი ეგზემპლარი და კონკურენტი ოპერაციული სისტემები დიდი უპირატესობით დაამარცხა.
Microsoft-მა პოზიცია ოპერაციულ სისტემებში Windows-ით გაიმყარა, რომლის მესამე ვერსიამაც ფართო აუდიტორიის მოწონება დაიმსახურა და კომპანიას მილიონობით შესძინა. 1993 წლისთვის Windows 3.0 და მისი შემდგომი ვერსიები იყიდებოდა თვეში ერთი მილიონი ეგზემპლარი და მსოფლიოს კომპიუტერების თითქმის 90 პროცენტი Microsoft-ის ოპერაციულ სისტემაზე მუშაობდა. 1995 წელს კომპანიამ გამოუშვა Windows 95, რომელმაც პირველად სრულად გააერთიანა MS-DOS Windows-თან და ეფექტურად ეგრგებოდა Apple Computer-ის Mac OS-ს.
Microsoft-ი ასევე გახდა ლიდერი ისეტთი ტიპის პროგრამულ უზრუნველყოფაში, როგორიცაა ტექსტის დამუშავება და ცხრილებში მუშაობა, ამ პროცესში კი აჯობა დიდი ხნის კონკურენტებს - Lotus-სა და WordPerfect-ს.
Microsoft-მა მკვეთრად გააფართოვა 1985 წელს შექმნილი ელექტრონული გამომცემლობის განყოფილება, რომელიც ცნობილია თავისი მულტიმედიური ენციკლოპედიის, Encarta-ს წარმატებით. ის ასევე შევიდა საინფორმაციო სერვისებსა და გასართობ ინდუსტრიებში პროდუქტებისა და სერვისების ფართო სპექტრით, განსაკუთრებით Microsoft Network და MSNBC (ერთობლივი საწარმო National Broadcasting Company-თან, მთავარ ამერიკულ სატელევიზიო ქსელთან, რომელიც დაფუძნდა 1995 წელს და არსებობა შეწყვიტა 2012 წელს).
ამავდროულად, 1986 წელს Microsoft-ი გახდა საჯარო საკუთრებაში არსებული კორპორაცია. ამ დროისათვის კომპანია უკვე იყო ერთ-ერთი ყველაზე წარმატებული ამერიკული პროექტი და მაღალი შემოსავლის მქონე ბრენდი.
კომპანიის მოგებამ 1996 წელს პირველად გადააჭარბა 2 მილიარდ დოლარს და ეს უწყვეტი მოგების სერია გაგრძელდა 2007-09 წლების დიდი ფინანსური კრიზისის დროსაც კი - მისი წმინდა შემოსავალი 2009 წლისთვის $14 მილიარდზე მეტი იყო.
ნაწილობრივ კომპიუტერულ პროგრამულ უზრუნველყოფაში მისი განსაცვიფრებელი წარმატების გამო, Microsoft-მა ძალიან ნელა გააცნობიერა ქსელური სისტემებისა და ინტერნეტის კომერციული შესაძლებლობები. 1993 წელს კომპანიამ გამოუშვა Windows NT, საეტაპო პროგრამა, რომელიც აკავშირებდა სხვადასხვა კომპიუტერებს ერთმანეთთან და სთავაზობდა საიმედოობასა და ქსელის უსაფრთხოებას. გაყიდვები თავდაპირველად არასახარბიელო იყო, მაგრამ 1996 წლისთვის Windows NT იქნა აღიარებული, როგორც კომპიუტერის ქსელის სავარაუდო სტანდარტი, რომელიმაც სწრაფად აჯობა Novell-ის NetWare-ს ბაზრის წილით.
Microsoft-ი ინტერნეტში პროგრამულ უზრუნველყოფაში მას შემდეგ გადავიდა, რაც ახალმა წამოწყებამ, Netscape Communications Corp.-მა წარმოადგინა Navigator-ი, ვებბრაუზერი, რომელმაც გაამარტივა მსოფლიო ქსელში ნავიგაციის ოდესღაც საიდუმლო პროცესი. კურსის ძალადობრივი ცვლილების შედეგად, Microsoft-მა სწრაფად შეიმუშავა საკუთარი ბრაუზერი, Internet Explorer-ი, გახადა ის უფასო და დაიწყო მუშაობა, დაერწმუნებინა კომპიუტერის შემქმნელები და ინტერნეტ სერვისის პროვაიდერები, ექსკლუზიურად გაევრცელებინათ იგი.
Microsoft-მა 2001 წელს დაიწყო თავისი ყველა ოპერაციული სისტემების გაუმჯობესებაზე მუშაობა. პროექტს, სახელწოდებით Longhorn-ი, შეექმნა მრავალი შეფერხება, ნაწილობრივ იმის გამო, რომ საზოგადოებაში მზარდი იყო შეშფოთება კომპიუტერულ უსაფრთხოებასთან დაკავშირებით და, თანადროულად, იზრდებოდა სურვილი, რომ ყველას ჰქონოდა კომპიუტერი.
2001 წელს გამოშვებულმა Windows Vista-მ წარმატება ვერ ნახა, თუმცა, ლიდერობას ინაჩუნებდა Windows XP. 2009 წელს Windows 7-ის გამოშვებით Microsoft-ის ლიდერობა ხელუხლებელი დარჩა. 2012 წელს კომპანიამ გამოუშვა Windows 8, რომელმაც მომხმარებელს შესთავაზა სასტარტო ეკრანის აპლიკაციებით. Windows 10-ში, რომელიც გამოვიდა 2015 წელს, იყო Cortana, ციფრული პერსონალური ასისტენტი, რომელსაც შეუძლია უპასუხოს ხმოვან ბრძანებებს და ახალი ვებ ბრაუზერი Microsoft Edge, რომელმაც შეცვალა Internet Explorer.
სამართლებრივი დავები კომპანიის წინააღმდეგ
სწრაფმა ზრდამ კონკურენტუნარიან და სწრაფად ცვალებად ინდუსტრიაში გამოიწვია უკმაყოფილება და შური კონკურენტებში, რომელთაგან ზოგიერთი ჩიოდა, რომ კომპანიის მუშაობის სტილი არღვევდა აშშ-ის კანონებს უსამართლო კონკურენციის წინააღმდეგ. Microsoft-მა და მისმა უფლებადამცველებმა ამ ბრალდებებს უპასუხეს, რომ პირიქით, მისმა ზრდამ ხელი შეუწყო ინოვაციებსა და ტექნოლოგიურ წინსვლას, ხოლო კომპანიის მიერ შემოთავაზებული პროგრამული უზრუნველყოფა მუდმივად იაფდებოდა, რათა ყველასთვის ხელმისაწვდომი გამხდარიყო.
აშშ-ის იუსტიციის დეპარტამენტის გამოძიება 1994 წელს დასრულდა შეთანხმებით, რომლის თანახმადაც Microsoft-მა შეცვალა გაყიდვების ზოგიერთი ტაქტიკა. მომდევნო წელს იუსტიციის დეპარტამენტმა პრობლემები შექმნა Microsoft-ის მიერ Intuit Inc.-ის დაანონსებული შესყიდვაზე, რომელიც მაშინ კომპიუტერებისთვის ფინანსური პროგრამული უზრუნველყოფის წამყვანი მწარმოებელი იყო.
1996 წლისთვის მაიკროსოფტი აერთიანებდა Explorer-ს Windows OS-თან და დაიწყო Explorer-ის უშუალოდ Windows-ში ინტეგრაციის პროცესი. ამის საპასუხოდ, Netscape-მა დაადანაშაულა მაიკროსოფტი 1995 წლის თანხმობის განკარგულების დარღვევაში და უჩივლა; ამ მცდელობებმა ხელი შეუწყო იუსტიციის დეპარტამენტის მცდელობას, რომ ხელახლა დაეწყო Microsoft-ის წინააღმდეგ გამოძიება.
1999 წელს, 30-თვიანი სასამართლო პროცესის შემდეგ მოსამართლემ დაადგინა, რომ Microsoft-ი არღვევდა შერმანის ანტიმონოპოლიურ აქტს (1890) და ბრძანა კომპანიის დაშლა. 2001 წელს სააპელაციო სასამართლომ გააუქმა დაშლის ბრძანება, მაგრამ მაინც კომპანია დამნაშავედ ცნო მონოპოლიის შენარჩუნების უკანონო მცდელობაში.
კომპანიის სამართლებრივი პრობლემები გაგრძელდა 2004 წელსაც: ევროკავშირმა ორგანიზაციას დააკისრა ისტორიაში ყველაზე დიდი ჯარიმა, 497,2 მილიონი ევრო (611 მილიონი აშშ დოლარი) - კომპანიას ამ შემთხვევაშიც მონოპოლიური კანონის დარღვევას ედავებოდნენ. 2008 წლის თებერვალში ევროკავშირმა დაუწესა კიდევ უფრო მაღალი ჯარიმა, 899 მილიონი ევრო (1,35 მილიარდი აშშ დოლარი) კომპანიას იმის გამო, რომ ეწინააღმდეგებოდა ევროკავშირის 2004 წლის ანტიმონოპოლიურ გადაწყვეტილებას Microsoft-ის წინააღმდეგ მულტიმედიური პროგრამული უზრუნველყოფის უკანონო შეფუთვასთან დაკავშირებით, კონკურენტების ჩამოცილების მიზნით.
Microsoft-ის მოგზაურობა 1980-იანი წლებიდან ოპერაციული სისტემის დომინირებიდან cloud computing-მდე და 2020-იან წლებში ხელოვნური ინტელექტის განვითარება გვიჩვენებს სტრატეგიულ ევოლუციას. ეს ხაზი ხასიათდება ახალ ტექნოლოგიებთან ადაპტაციის შესაძლებლობით, ხოლო არსებულ პროდუქტებს განვითარებისა და ადაპტაციის უნარს აძლევს.
